Pierwsze kroki z grzybami leczniczymi: Poradnik dla początkujących

Grzyby lecznicze od wieków są cenione w medycynie naturalnej za swoje wszechstronne właściwości wspierające zdrowie. Tradycyjna Medycyna Chińska przypisuje im zdolność harmonizowania organizmu, wzmacniania odporności i poprawy koncentracji. Lion’s Mane, Reishi czy Cordyceps to tylko niektóre z gatunków, które zyskują popularność jako suplementy diety. W tym artykule podzielę się z Wami jak zaczać? Jakie grzyby wybrać? W jakiej formie najlepiej je spożywać? Pomogę Ci przejść przez ten proces krok po kroku!

Moja historia z grzybami leczniczymi

Dlaczego swój debiut zaczynam od artykułów o grzybach? Ponieważ są największym odkryciem ostatnich miesięcy w moim domu. Wraz z mężem suplementujemy je regularnie od trzech miesięcy. Obecnie jesteśmy w czasie przerwy w suplementacji, zgodnie z zaleceniami specjalistów i producentów. Z czystym sumieniem mogę opisać zmiany, jakie zaobserwowaliśmy.

Czy czujesz się zmęczony, przytłoczony? 

Masz problemy z koncentracją? 

Ciężko Ci wstać rano z łóżka, a myśli krążą w chaosie?

Też przez to przechodziłam. Przez lata wydawało mi się, że dbam o zdrową dietę, ograniczam cukier, gluten, alkohol i dbam o aktywność fizyczną. A jednak mimo tych wszystkich starań pojawiła się diagnoza - mutacja genowa, nowotwór szpiku w konsekwencji depresja, zmęczenie i brak energii do życia.

W pewnym momencie zaczęłam zastanawiać się, co robię nie tak i szukać innych rozwiązań. Przewertowałam badania, przeczytałam mnóstwo artykułów i małymi etapami odkrywałam, jak działa nasz organizm i czego mi potrzeba. Pamiętajmy każdy z nas jest inny – jeśli coś działa na koleżankę, nie zawsze musi działać na nas.

Mimo zdrowego podejścia do życia, nadal tkwiłam w trybie walki. Tempo w jakim wprowadzałam nowe nawyki, tylko potęgowały stres jaki już odczuwałam. Gdy się stresujemy, nasz organizm nie odpoczywa – wciąż pozostaje w gotowości. To typowy objaw podczas zmiany nawyków. Żałuję, że wtedy o tym nie wiedziałam. 

Przeczytaj więcej: FIGHT, FLIGHT, FREEZE – JAK TWOJE CIAŁO REAGUJE NA STRES I JAK TO REGULOWAĆ? 

Organizm potrzebuje czasu, by się zaadaptować - dlatego możemy mieć poczucie, że zmiany nie działają lub przynoszą za słabe efekty. Czułam, że musiałam przerwać te zamknięte koło, właśnie dlatego podjęłam decyzję o dodatkowym wsparciu w postaci suplementacji. Nie istnieje żadna cudowna substancja ani suplement, który samodzielnie rozwiąże wszystkie problemy – a nawet jeden, ściśle określony. Aby jakakolwiek zmiana mogła nastąpić, musi mieć odpowiednie podstawy. Co to oznacza w praktyce? Wyobraźmy sobie sytuację, w której ktoś przyjmuje leki na obniżenie cholesterolu, ale jednocześnie nie dba o swoją dietę. Czy wyniki badań pokażą prawidłowy poziom cholesterolu? Na papierze – tak. Ale czy to rzeczywiście oznacza zdrowie i faktyczne rozwiązanie problemu? Zdecydowanie nie. 

Zdrowie to złożony proces, wymagający holistycznego podejścia i dostosowania działań do własnych potrzeb. Kluczowe jest uważne wsłuchiwanie się w sygnały, jakie wysyła nam organizm. Jeśli pojawia się ból, warto skupić się na znalezieniu jego przyczyny i wyeliminowaniu jej u źródła, zamiast jedynie maskować objawy kolejną tabletką. Prawdziwa troska o zdrowie to nie doraźne rozwiązania, lecz świadome budowanie równowagi w ciele i stylu życia.

Swoją suplementację skonsultowałam zarówno z terapeutą, jak i lekarzem prowadzącym. To kluczowe, aby pamiętać, że suplementy powinny wspierać leczenie i zdrowy tryb życia, a nie zastępować tradycyjne metody terapii czy odpowiednio zbilansowaną dietę. Dobór suplementów najlepiej opierać na wynikach badań, rzeczywistych niedoborach i zaleceniach medycznych. Szczególnie ważna jest konsultacja z lekarzem w przypadku chorób współistniejących lub nietolerancji na określone substancje. Warto być otwartym na nowe rozwiązania, ale zawsze z zachowaniem rozwagi i troski o własne bezpieczeństwo.

Soplówka jeżowata i wrośniak różnobarwny okazały się game changerem dla wsparcia mojego zdrowia

Pierwszy łyk kawy grzybowej z ekstraktem 20:1 i… nic się nie stało. Ale byłam zdeterminowana. Codziennie rano dodawałam miarkę soplówki i wrośniaka do mojej kawy i piłam ją z nadzieją. I wiecie co? Po około 1,5 miesiąca zaczęłam dostrzegać pierwsze zmiany.

✅ Lepsza koncentracja – mgła mózgowa zniknęła jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. 

✅ Więcej energii – rano budziłam się z chęcią do działania, bez tego ciężkiego uczucia zmęczenia. 

✅ Mniej stresu – czułam się spokojniejsza, mniej rzeczy mnie denerwowało. 

✅ Kreatywność wróciła – moje myśli były bardziej klarowne, pomysły sypały się same. 

Po 3 miesiącach stosowania mogę śmiało powiedzieć – grzyby zmieniły moje życie i pomogły uporządkować rutynę i zmiany żywieniowe by były w zgodzie ze mną. 

To, co na początku wydawało się dziwne i mało wiarygodne, okazało się przynosić realne efekty.

Dlaczego wybrałam soplówkę jeżowatą i wrośniaka różnobarwnego?

W swojej drodze zdrowotnej postanowiłam zaufać soplówce jeżowatej (Lion’s Mane) i wrośniakowi różnobarwnemu (Turkey Tail), które mogą wspierać nasze ciało na wielu poziomach. 

Badania naukowe sugerują, że soplówka jeżowata zawiera związki bioaktywne, które stymulują syntezę czynnika wzrostu nerwów (NGF). NGF odgrywa kluczową rolę w regeneracji neuronów, co może przyczyniać się do poprawy funkcji poznawczych, takich jak pamięć i koncentracja.

W moim przypadku faktycznie okazała się niesamowitym pomocnikiem w poprawie koncentracji, pamięci i zdolności do skupiania uwagi. Zauważyłam, jak jej stosowanie wyostrzyło moje myśli, zmniejszało zamglenie mózgowe, co pozwoliło mi skupić się na zadaniach i efektywnie je wykonywać. Efekty jej działania są zauważalne nie tylko dla mnie, ale także dla moich bliskich, a nawet mojej terapeutki, która zwróciła uwagę na moją lepszą organizację myśli i zwiększoną chęć do działania [1].

Wrośniak różnobarwny to grzyb o udowodnionych właściwościach przeciwnowotworowych i wzmacniających układ odpornościowy. Jego stosowanie nie tylko wspiera odporność, ale także wspomaga procesy detoksykacyjne organizmu. Chcąc wzmocnić swoje ciało i zadbać o zdrowie, zdecydowałam się na jego suplementację, zwłaszcza ze względu na kwestie związane ze zdrowiem kobiet. Przeczytałam wiele badań medycznych potwierdzających jego pozytywny wpływ na nowotwory oraz skuteczność w wspieraniu terapii radiacyjnej i chemioterapii. 

Dotychczasowe badania wykazały, że ekstrakty z wrośniaka wielobarwnego skutecznie eliminują komórki nowotworowe w przypadku raka mózgu, płuc, piersi, przełyku, szyjki macicy oraz jelita, a także czerniaka. Ponadto wspomagają terapię białaczki. Udowodniono również, że hamują proces tworzenia przerzutów oraz przyczyniają się do zmniejszenia masy guzów nowotworowych. 

Preparaty zawierające ekstrakty z tego grzyba są oficjalnie refundowane w Japonii jako uzupełnienie klasycznej terapii onkologicznej [2]. Na całym świecie trwają intensywne badania nad jego właściwościami przeciwnowotworowymi, co może otworzyć nowe możliwości w leczeniu nowotworów.

To właśnie przekonało mnie do rozpoczęcia przygody z suplementacją grzybów medycznych. 

Grzyby lecznicze jako adaptogeny – dlaczego warto je stosować? czy każdy grzyb jest adaptogenem?

Grzyby lecznicze (funkcyjne) są niezwykle cennym elementem naturalnej suplementacji, ponieważ pomagają organizmowi w adaptacji do stresu, wspierają odporność i poprawiają funkcjonowanie układu nerwowego. Właśnie dlatego część z nich zaliczana jest do adaptogenów – naturalnych substancji regulujących równowagę organizmu i pomagających w lepszym radzeniu sobie z trudnymi warunkami życia codziennego. 

Klasyczne adaptogeny to zioła, takie jak ashwagandha czy rhodiola, ale coraz więcej badań wskazuje, że grzyby medyczne wykazują podobne działanie. Reishi wspiera układ nerwowy i pomaga redukować stres, soplówka jeżowata poprawia koncentrację i pamięć, a kordyceps dodaje energii i poprawia wytrzymałość fizyczną. Regularna suplementacja grzybami adaptogennymi może pomóc w zachowaniu optymalnej kondycji psychofizycznej. 

Jak zacząć suplementację grzybami leczniczymi?

Grzyby lecznicze to potężne wsparcie dla organizmu, ale warto stosować je mądrze. Nie przyjmuj zbyt wielu preparatów jednocześnie! Na początek wybierz 1-2 rodzaje, które najlepiej odpowiadają Twoim potrzebom. W ten sposób łatwiej zaobserwujesz ich działanie i reakcję swojego organizmu. Jeśli po kilku tygodniach poczujesz korzyści, możesz stopniowo eksperymentować z innymi grzybami funkcjonalnymi.

Długość kuracji grzybami leczniczymi jest kwestią indywidualną i zależy od potrzeb oraz reakcji organizmu. Większość grzybów może być stosowane przez dłuższy czas, jednak producenci i eksperci zalecają robienie miesięcznych przerw po około 2-3 miesiącach stosowania. Pozwala to organizmowi na uniknięcie adaptacji do działania substancji aktywnych i zwiększa ich skuteczność przy kolejnym cyklu suplementacji. W niektórych przypadkach zbyt długie przyjmowanie grzybów może prowadzić do skutków ubocznych, takich jak świąd, bóle głowy czy niestrawność. Przykładem grzyba, którego długotrwałe stosowanie jest niewskazane to Chaga (szczawiany mogą odkładać się w nerkach) [4,5]. 

Jeśli stosujesz grzyby lecznicze w celu rozwiązania konkretnego problemu zdrowotnego, obserwuj efekty ich działania. Jeśli po 2-3 miesiącach nie zauważysz poprawy, warto skonsultować się ze specjalistą i rozważyć zmianę terapii. Natomiast, jeśli widzisz pozytywne rezultaty, możesz kontynuować suplementację nawet przez rok lub dłużej, wprowadzając okresowe przerwy.

Czy mogę suplementować grzyby funkcyjne profilaktycznie?

Tak, Jeśli nie masz, żadnych przeciwwskazań to grzyby lecznicze mogą być stosowane zarówno terapeutycznie, jak i profilaktycznie. Włączenie ich do codziennej diety może przynieść wiele korzyści zdrowotnych, takich jak wzmocnienie układu odpornościowego czy poprawa ogólnej witalności [2]. 

Według specjalistów zajmujących się Tradycyjną Chińską Medycyną grzyby lecznicze mogą być stosowane profilaktycznie, zwłaszcza przez osoby pragnące wzmocnić swoją odporność lub zapobiec różnym schorzeniom [7]. Regularne, coroczne kuracje trwające około trzech miesięcy są zalecane, szczególnie dla osób z obciążeniami genetycznymi (np. przypadki chorób onkologicznych w rodzinie) lub narażonych na długotrwały stres i przepracowanie [8].

Czy mogę używać suplementy podczas/po chemioterapii?

To bardzo indywidualna kwestia i powinna być skonsultowana z lekarzem prowadzącym, ponieważ mogą one wpływać na metabolizm leków i odpowiedź immunologiczną [9]. 

Wiele badań wskazuje, że w przypadku chorób nowotworowych grzyby lecznicze mogą wspierać organizm podczas standardowego leczenia, takiego jak chemioterapia czy radioterapia [10]. Eksperci medycyny chińskiej zalecają ich stosowanie w trakcie terapii oraz przez około dwa miesiące po jej zakończeniu, stopniowo zmniejszając dawki. Dodatkowo, po zakończeniu leczenia warto przeprowadzać coroczne, trzymiesięczne kuracje zapobiegawcze, aby wspierać regenerację organizmu i zmniejszyć ryzyko nawrotów.

Warto pamiętać, że większość badań prowadzona była na gryzoniach, nadal brakuje jednoznacznych badań na ludziach. Najlepiej zbadanym grzybem pod kątem przeciwnowotworowym (w tym współczesne badania na ludziach) jest wrośniak różnobarwny [3,12].

Niektóre grzyby medyczne mają właściwości pobudzające układ odpornościowy, dlatego nie są zalecane dla osób po przeszczepach. Ich stosowanie może zwiększać ryzyko odrzucenia przeszczepionego narządu. Przykładem takiego grzyba jest soplówka jeżowata [11].

Nowotwory rozwijają się szybko i agresywnie, dlatego medycyna zachodnia stosuje intensywne metody leczenia, które choć skutecznie eliminują komórki rakowe, jednocześnie niszczą zdrowe tkanki i osłabiają organizm [13]. To może prowadzić do efektów ubocznych, takich jak zmęczenie, osłabienie odporności czy podatność na infekcje. Według ekspertów od Medycyny Chińskiej w przeciwieństwie do niektórych ziół, które mogą osłabiać działanie chemioterapii i radioterapii, grzyby lecznicze wspierają układ odpornościowy, wzmacniają organizm i pomagają w walce z nowotworem, nie ingerując w skuteczność konwencjonalnej terapii. [2] Te właściwości grzybów zostały wykazane nie tylko w wielu badaniach naukowych, ale i w praktyce klinicznej [8]. Dlatego najlepszym podejściem może być połączenie nowoczesnej medycyny z naturalnym wsparciem grzybów leczniczych, aby zwiększyć szanse na skuteczne leczenie i regenerację [6]. WAŻNE! Ewentualne łączenie tych terapii musi odbywać się pod okiem lekarza specjalisty [13]! 

Mnie osobiście mocno interesuje ten temat, ponieważ sama mierzę się z chorobą nowotworową. Jeśli i Ciebie interesuje ta kwestia napisz do mnie, mogę rozwinąć ten wątek i przesłać ciekawe badania na ten temat.  

Na co zwrócić uwagę przy wyborze suplementu?

Producenci suplementów prześcigają się w wypuszczaniu nowych produktów na rynek. Na rynku możemy znaleźć suplementy na bazie grzybów leczniczych w przeróżnych formach - kapsułek, sproszkowanego ekstraktu, kropel a nawet żelków. Piękne opakowania, chwytliwe hasła i minimalistyczny design kuszą nas do zakupu. Zdaję sobie sprawę, że wiele kobiet - w tym ja - uwielbia estetyczne przedmioty. Niektóre opakowania suplementów wyglądają jak luksusowe kosmetyki i świetnie prezentują się na marmurowym blacie w łazience lub w domowej apteczce. Ale moja babcia zawsze powtarzała: "Z ładnej miski się nie najesz" – i to sprawdza się również przy wyborze suplementów! To skład i stężenie substancji aktywnych są kluczowe.

Czego warto unikać?

❌ Mieszanek z niewielkimi ilościami grzybów funkcyjnych, gdzie przewagę stanowią wypełniacze.

❌ Produktów, które nie podają zawartości beta-glukanów (sam wskaźnik polisacharydów nie świadczy o jakości).

❌ Opakowań z dużą ilością kapsułek, ale o niskim stężeniu, gdzie okazuje się, że dzienna porcja to np. 4 kapsułki dziennie, a jedno opakowanie wystarcza zaledwie na 15 dni.

Co warto sprawdzić? 

✅ Forma suplementu: proszek, krople czy kapsułki? Proszek i krople często mają lepszą przyswajalność [14].

✅ Skład: czysty ekstrakt z owocników grzybów, bez zbędnych dodatków [15].

✅ Standaryzacja na beta-glukany: minimum 20%, ale najlepsze produkty mają ponad 30%.

✅ Stężenie DER: 20:1 to optymalne, ale można zaczynać od niższych wartości, np. 10:1, i stopniowo zwiększać.

Przeciwwskazania i bezpieczeństwo stosowania grzybów leczniczych

Chociaż grzyby lecznicze mają wiele korzyści zdrowotnych, nie są odpowiednie dla każdego. Oto kilka grup, które powinny zachować ostrożność:

❌ Kobiety ciężarne i karmiące piersią – brak wystarczających badań na ludziach, dlatego zaleca się ostrożność.

❌ Osoby poniżej 18. roku życia – organizm młodych ludzi wciąż się rozwija, a brak jest badań potwierdzających bezpieczeństwo długotrwałej suplementacji.

❌ Osoby przyjmujące leki – grzyby medyczne mogą wchodzić w interakcje m.in. z lekami przeciwzakrzepowymi, immunosupresyjnymi czy antydepresyjnymi. W takim przypadku warto skonsultować się z lekarzem.

❌ Osoby posiadające choroby współistniejące – w takim przypadku warto skonsultować się z lekarzem.

Dla bezpieczeństwa – eksperci radzą robić przerwy w suplementacji grzybów funkcjonalnych. Po około 2-3 miesięcznej kuracji warto zrobić miesięczną przerwę, aby organizm nie przywykł do adaptogennego działania substancji aktywnych.

Jak dobrać odpowiednie stężenie ekstraktu?

Stężenie ekstraktu z grzybów medycznych oznaczane jest jako DER (Drug Extract Ratio). Informuje ono, ile surowca wykorzystano do uzyskania ekstraktu. Oto popularne stężenia:

• 10:1 – delikatna forma, dobra dla początkujących.
• 20:1 – najczęściej polecane, dobrze zbilansowane pod kątem skuteczności.
• 30:1 i wyższe – bardzo skoncentrowane ekstrakty, polecane dla doświadczonych użytkowników.

Czy można od razu zaczynać od wysokiego stężenia? Niektórzy specjaliści zalecają stopniowe budowanie tolerancji, zaczynając od niższych dawek i obserwując reakcję organizmu.

Porównanie wybranych produktów – na przykładzie Reishi

Jakie suplementy wybrałam i dlaczego?

Zanim podjęłam decyzję o suplementacji, dokładnie przeanalizowałam dostępne opcje i szukałam czegoś, co spełni moje oczekiwania pod względem składu, czystości i stężenia ekstraktu. Dlatego wybrałam produkty w formie sproszkowanej od Slavic Labs, ponieważ oferują one silne ekstrakty o wysokiej koncentracji (20:1), które zapewniają skuteczność działania. Soplówka jeżowata – Lion’s Mane 20:1 i Wrośniak różnobarwny – Turkey Tail 20:1 od tej marki pomogły mi w codziennej walce z brakiem energii, zmęczeniem i problemami z koncentracją.

Jeśli chcesz sprawdzić ich działanie na sobie, mam dla Ciebie mały bonus – 10% zniżki na produkty Slavic Labs z kodem fight4balance, kod działa przy zamówieniach powyżej 200 zł.

Podsumowanie 

1. Niektóre grzyby lecznicze to adaptogeny, które wspierają odporność i równowagę organizmu.

2. Nie daj się zwieść estetyce opakowań – liczy się skład, standaryzacja i dawkowanie.

3. Sprawdzaj dawkowanie! – niektóre produkty wymagają przyjmowania kilku kapsułek dziennie, co zmniejsza ich opłacalność.

4. Zwracaj uwagę na standaryzację beta-glukanów – to one odpowiadają za efekty.

5. Stosuj się do zaleceń dawkowania – warto zaczynać od łagodniejszych form i stopniowo budować tolerancję.

6. Pamiętaj o przerwach w suplementacji – po ok. 2-3 miesiącach stosowania zrób miesięczną przerwę.

7. Osoby przyjmujące leki oraz kobiety ciężarne powinny skonsultować suplementację z lekarzem.

A Ty korzystałaś/eś z suplementów na bazie grzybów? Podziel się swoimi doświadczeniami w komentarzu!

Niech balans będzie z Tobą! Ściskam Kasia z @fight4balance! ✨

źródła: 

1. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10675414/ 
2. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7826851/ 
3. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7277906/ 
4. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8913114/ 
5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23149251/ 
6. https://www.mdanderson.org/cancerwise/can-medicinal-mushrooms-help-during-cancer-treatment.h00-159460056.html 
7. https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/cam/hp/mushrooms-pdq 
8. https://www.frontiersin.org/journals/pharmacology/articles/10.3389/fphar.2020.580656/full 
9. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36995535/ 
10. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC8882464/ 
11. https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-1536/lions-mane-mushroom 
12. https://www.mskcc.org/cancer-care/integrative-medicine/herbs/coriolus-versicolor
13. https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/cam/patient/mushrooms-pdq 
14. https://shop.drfrankels.com/blogs/baza-wiedzy-1/porownanie-roznych-form-dostarczania-suplementow-tabletki-czy-rozpuszczalne-proszki 
15. https://ncez.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2021/03/broszura_suplementy.pdf